DOĞUM GÜNÜ PARTİLERİNİN TARİHÇESİ: İLK NE ZAMAN YAPILDI?
Günümüz insanlarının her sene
kutladıkları doğum günü âdeti tarihte ilk olarak Mısır’da MÖ. 3000 yıllarında yaşamış bir Mısır firavununa aittir. O
zamanlarda doğum günü kutlaması yaşanılan çevrede yapılıyor, eş, dost,
hizmetçiler hatta köleler bile kutlamaya katılıyor, günün şerefine tutuklulara
af çıkıyor, esirler
serbest bırakılıyordu.
Doğum günü partileri, Mısır
ve Babil
hükümdarlık ailesinin erkek çocuklarının
doğum günlerini bir yere kaydetmesiyle kutlanmaya başlandı. Bu gelenek sonradan
diğer soylu
sınıfına yayıldı.
Doğum gününü kutladığını bildiğimiz
ilk kadın da, sevgilisi Marcus Antonius’la davetlileri
kabul eden ve davetlilere değerli armağanlar veren Kleopatra’dır.
Doğum günü kutlama âdeti sonraları Mısır’dan Yunanlılara geçti. Yunanlılar mevcut âdetlere bir de pasta kesme âdeti ekledi. Ay'ın ve avcılığın
tanrıçası Artemis için her ayın 6. günü yeniden
doğuşunun şerefine kesilen pastaya ay ışığını simgeleyen mumların
ilavesi de bu devirde olmuştur.
Dikkat çeken husus bu dönemde
sadece erkeklerin
doğum günü kutlanırdı.
Daha sonraları Hıristiyanlık öncesi Roma'da ise imparatorların ve önemli devlet adamlarının
doğum günleri Senato
kararı ile milli bayram ilan edilmiştir. Sezar'ın doğum
günü ise tam bir festivale dönüştürülmüştür.
Hıristiyanlığın doğuşu ile birlikte
tüm doğum günü kutlama adetleri hep birlikte yok olmuşdur.
İlk Hristiyanlar bu dünyanın
zalim ve acımasız bir yer olduğuna inanıyorlardı. Bundan dolayı doğum gününü
değil, ölüm
gününü kutlamayı ihdas ettiler. Hıristiyanların kutladıkları yortu
(kutlama)
günleri onların azizlerinin
ölüm günleridir. Zira onlar ölümün gerçek hayata doğmak olduğu şeklinde yorumluyorlardı.
MS.245 yılında din adamları Hz. İsa'nın
doğum gününü kendilerince kesin olarak tespit ettiklerini sandıklarında bile kilise,
bunun Mısır
ve putperestlerden gelen bir uygulama olduğunu
ileri sürerek, bir firavun gibi doğum günü kutlamanın günah olduğunu açıklamıştı.
Kilise'nin doğum gününe bakış açısı
4. yüzyıldan sonra değişmeye başladı. Bu arada Hz. İsa'nın
doğum günü tarihi üzerinde 25 Aralık olarak
anlaşmaya varılınca, bu günün 'Christmas' (Noel) olarak kullanılmasına
başlanıldı.
Doğum günü âdetinin, kadınlar ve çocuklar da dâhil tüm
aile bireylerini kapsayacak şekilde uygulanabilmesi için ise bir 800 yıl
daha geçmesi gerekti. Avrupa'da günümüzdeki anlamı ile doğum günü kutlamaları ancak 12. yüzyıldan
sonra başlamıştır.
Happy Birthday to You
“Happy Birthday to You” şarkısı ilk kez 1893’te
“Good
Morning to All” başlığıyla Song Stories of the Kindergarten adlı kitapta yayınlandı.
Kentuckyli iki kız kardeş, çağdaş
kreş-çocuk eğitiminin öncülerinden Mildred (öl. 1946) ve Patty Smith Hill (öl. 1906) tarafından yazılan şarkı, kreşe gelen
küçüklere karşılama olarak yazılmıştı.
1924’te Robert H. Coleman yayımladığı şarkı kitabında, şarkının adını ve ilk kıtasını
değiştirmemiş fakat ikinci kıtaya “Happy Birthday to
You” satırını eklemişti.
1934’de Broadway’de oynanan As Thousands Cheer müzikalinde şarkı söylenince, kardeşlerin
üçüncüsü
dava açtı ve ablaları şarkının 16 Ekim 1893’te
patentini almış oldukları için davayı
kazandı. Sonuçta şarkının her ticari çalınışında telif hakkına sahip oldular.
Böylece, şarkı Broadway oyunundan çıkarıldı,
telefonla yarım milyon kişiye doğum günü şarkısı göndermiş olan Western Union
şirketi bu hizmetini kaldırdı.
Fakat doğum günü şarkısı olarak melodi ve sözler dünya çapında yaygınlaştı.
POPÜLER
SÜZGEÇ
ARŞİV
